PAMFİLYA
Güney Anadolu'nun verimli kıyı ovası olan Pamfilya, zengin liman kentleri sayesinde Helenistik ve Roma dönemlerinde büyük bir refaha ulaşmıştır. Bölge, tarımsal üretimi ve deniz ticaretiyle tanınıyordu ve bu zenginlik, şehirlerin etkileyici sikkeler basmasını sağlamıştır.
Pamfilya Darphaneleri
Bölgenin en önemli darphaneleri Aspendos, Attaleia (Antalya), Perge, Side ve Sillyon'dur.
Aspendos - Atletik İdeal
Aspendos'un gümüş staterleri, antik nümizmatiğin en dinamik ve ikonik tasarımlarından birine sahiptir.
-
Güreşçiler ve Sapan Taşı Atıcısı: Sikkelerin ön yüzünde, birbirine kenetlenmiş iki çıplak güreşçi tasvir edilir. Bu sahne, Yunan dünyasında büyük bir tutku olan güreş sporunu ve atletik ideali (agon) kutlar. Arka yüzde ise, sapanıyla taş atmaya hazırlanan bir asker (sapan taşı atıcısı) bulunur. Bu figür, şehrin askeri gücünü ve özellikle bu alandaki şöhretini temsil eder. Bazı teorilere göre, Yunanca sapan anlamına gelen sphendone kelimesi, şehrin adı Aspendos ile ses benzerliği taşıdığı için bir tür "konuşan amblem" (numismatic pun) olarak da kullanılmış olabilir.
-
Ekonomik Bağlam: Bu yüksek kaliteli gümüş staterlerin MÖ 5. ve 4. yüzyıllarda geniş bir alanda dolaşımda olması, Aspendos'un Akdeniz ticaretindeki önemli rolünü ve ekonomik gücünü kanıtlar.
Side - Nar Şehri
Side'nin sikkeleri, şehrin kimliğini ve ekonomisini yansıtan zekice bir sembolizm kullanır.
-
Nümizmatik Bir Kelime Oyunu: Şehrin ana sembolü olan nar, bir "konuşan amblem"dir. Çünkü yerel Sidetan dilinde "Side" kelimesi "nar" anlamına gelmektedir.95 Bu, sikkeye bakan herkesin, paranın hangi şehre ait olduğunu anında anlamasını sağlayan etkili bir markalaşma stratejisiydi.
- Refah Sembolü: Nar, aynı zamanda bereketin, doğurganlığın ve zenginliğin evrensel bir sembolüdür. Side sikkelerinde kullanılması, bölgenin tarımsal verimliliğini ve zeytinyağı gibi ürünlerle yaptığı deniz ticaretinden elde ettiği refahı vurgular. Roma döneminde önemli bir köle ticareti merkezi haline gelmesi de şehrin zenginliğine katkıda bulunmuştur.