KAPADOKYA
Kapadokya ("Güzel Atlar Ülkesi"), Anadolu'nun doğu-orta kesiminde, coğrafi olarak Kayseri, Nevşehir, Niğde, Aksaray ve Kırşehir illerinin bir kısmını kapsayan geniş bir antik bölgedir. Bölge, benzersiz jeolojik oluşumları (peri bacaları) ve tüf kayalarına oyulmuş yeraltı şehirleri ve kaya kiliseleriyle ünlüdür.
Pers egemenliği döneminde bir satraplık olarak önem kazanan Kapadokya, Büyük İskender'in fetihlerinden sonra kendi yerel krallarının (Ariarathes Hanedanı) yönetimi altında bağımsız bir Helenistik krallık haline gelmiştir. Krallık, güçlü Helenistik kültürü ile derin Pers ve yerel Anadolu mirasını başarıyla harmanlamıştır.
Kapadokya Darphaneleri
Kapadokya Krallığı'nın sikkeleri, Helenistik krallıklar tarzında basılmış olup, genellikle gümüş ve bronzdan oluşur. Sikke basımı, krallığın başkenti ve çevresindeki büyük şehirlerde yoğunlaşmıştır.
Önemli Darphaneler:
-
Mazaka (Kayseri): Krallığın başkenti ve en önemli darphane merkezi. Sikkeler üzerinde genellikle "Mazaka'da Basılmıştır" anlamına gelen bir ibare bulunur.
-
Tyana (Kemerhisar): Bölgenin güneyindeki önemli bir şehir ve ikincil darphane.
Ariarathes Hanedanı - Pers Etkisiyle Helenistik Kraliyet
Kapadokya sikkeleri, bölgenin kültürel kimliğini ve krallarının uzun ömürlü hanedan yapısını açıkça gösterir.
-
Hanedan Portreleri: Kapadokya Krallığı'nın sikkeleri, MÖ 4. yüzyıldan MS 1. yüzyıla kadar hüküm süren Ariarathes ve Ariobarzanes krallarının portrelerini taşır. Bu portreler, Helenistik sanatın tipik özelliklerini taşır: taç giymiş, onurlu ve güçlü krallar. Sikke üzerindeki yazıtlar (lejantlar) tamamen Yunanca'dır ve kralların adlarını ve unvanlarını belirtir.
-
Pers ve Anadolu İzleri: Helenistik tarza rağmen, Kapadokya krallarının Pers kökenli oldukları nümizmatik düzlemde kendini belli eder. Bazı sikkelerde, kralların geleneksel Pers başlığı (tiara veya kyrbasia) giydiği görülür. Bu, onların hem Batı'nın (Helenistik) hem de Doğu'nun (Pers) yöneticisi oldukları iddiasını güçlendirir.
-
Tanrı ve Amblemler: Sikkelerin arka yüzünde sıklıkla Athena Nikephoros (Zafer Taşıyan Athena) figürü kullanılır. Bu, Helenistik krallıkların tipik bir simgesidir ve krallığın gücünü vurgular. Ayrıca, Kapadokya'nın ünlü olduğu hayvan olan at figürleri veya dağ tanrısı (muhtemelen Erciyes Dağı'na gönderme) tasvirleri de bazen yerel kültürel unsurları temsil eder.
-
Sikke Yoğunluğu: Kapadokya sikkelerinin en dikkat çekici özelliklerinden biri, neredeyse her yeni kralın tahta çıkışıyla birlikte, yeni bir basım döngüsüne girilmesidir. Bu da Kapadokya'daki siyasi istikrarsızlığın ve taht kavgalarının bir yansıması olarak yorumlanabilir.