Antik Sikke Koleksiyonu Nasıl Saklanır? Değerli Mirasınızı Koruma Yöntemleri
Bir antik sikke edindiğinizde, elinizde sadece bir koleksiyon parçası değil, aynı zamanda binlerce yıllık bir tarihin tanığı olan hassas bir eser tutarsınız. Bu küçük metal diskler,
medeniyetlerin yükselişine ve çöküşüne tanıklık etmiş, sayısız el değiştirmiş ve yüzyıllarca toprağın altında hayatta kalmıştır. Artık bu yolculuğun koruyucusu sizsiniz. Bir sikkenin değerini ve tarihsel bütünlüğünü yok etmek, yanlış saklama koşullarıyla ne yazık ki çok kolaydır. Bu nedenle, değerli mirasınızı gelecek nesillere en iyi şekilde aktarmak için doğru saklama yöntemlerini bilmek, koleksiyonerliğin en temel sorumluluklarından biridir.
En Büyük Düşman: PVC ve Kimyasal Korozyon Koleksiyonerlerin yaptığı en yaygın ve en yıkıcı hata, sikkelerini yanlış plastik malzemeler içinde saklamaktır. Özellikle "PVC" (Polivinil Klorür) içeren yumuşak, esnek plastik cepler veya albüm sayfaları, antik sikkeler için bir saatli bomba gibidir. PVC, zamanla ve özellikle ısıya maruz kaldığında bozulur ve "plastikleştirici" adı verilen asidik kimyasalları sızdırır. Bu kimyasallar, sikkenin metal yüzeyiyle reaksiyona girerek yapışkan, yeşilimsi bir kalıntı oluşturur. "PVC hasarı" olarak bilinen bu durum, sikkenin yüzeyini kalıcı olarak aşındırır ve temizlenmesi neredeyse imkansızdır. Değeri ne olursa olsun, PVC hasarı görmüş bir sikkenin koleksiyon değeri büyük ölçüde düşer. Altın kural şudur: Eğer bir plastik tutucu, yumuşak bir duş perdesi gibi esnek ve yağlı bir his veriyorsa, büyük olasılıkla PVC içerir ve kesinlikle kaçınılmalıdır.
Güvenli Limanlar: Arşiv Kalitesinde Saklama Çözümleri Sikkelerinizi güvende tutmak için tasarlanmış, kimyasal olarak inert (reaksiyona girmeyen) malzemelerden yapılmış birçok güvenli seçenek bulunmaktadır:
1. 2x2 Karton Tutucular (Cardboard Flips): En yaygın, uygun fiyatlı ve pratik saklama yöntemlerinden biridir. Bu karton karelerin ortasında, sikkenin her iki yüzünün de görünmesini sağlayan ince, şeffaf bir pencere bulunur. Buradaki kritik nokta, pencerenin PVC'den değil, Mylar gibi arşiv kalitesinde, inert bir polyesterden yapılmış olmasıdır. Sikke, pencerenin üzerine yerleştirilir, karton katlanır ve genellikle üç kenarından zımbalanarak kapatılır. Bu kartonların üzerine sikkenin tanımı, kökeni ve satın alma bilgileri gibi notlar yazılabilir. Zımbaların, diğer sikkeleri çizmemesi için düzgün bir şekilde bastırılması önemlidir.
2. Sert Plastik Kapsüller (Hard Plastic Capsules): İki parçadan oluşan ve birbirine sıkıca geçen bu akrilik kapsüller, sikkeler için mükemmel bir fiziksel koruma sağlar. Düşmelere, darbelere ve çizilmelere karşı son derece dayanıklıdırlar. Ayrıca, sikkeyi hava ve nemden büyük ölçüde izole ederler. Her sikke için ayrı bir kapsül gerektiğinden daha maliyetli ve daha fazla depolama alanı gerektiren bir çözümdür, ancak özellikle değerli veya hassas parçalar için idealdir.
3. Profesyonel Derecelendirme Kapsülleri (Slabs): Bir sikkeyi NGC veya PCGS gibi saygın bir üçüncü taraf derecelendirme hizmetine gönderdiğinizde, sikke otantikasyonu ve derecelendirmesi yapıldıktan sonra, "slab" olarak adlandırılan, sonik olarak mühürlenmiş, kurcalamaya karşı korumalı sert bir plastik kapsül içine yerleştirilir. Bu kapsüller, inert malzemelerden yapılmıştır ve sikke için mevcut olan en üst düzeyde koruma ve güvenlik standardını sunar. Ayrıca, üzerindeki etiket, sikkenin tüm kimlik bilgilerini ve derecesini içerir.
4. Sikke Tepsileri ve Kabinleri: Özellikle estetiğe önem veren ve koleksiyonlarını sergilemekten hoşlanan koleksiyonerler için, kadife veya keçe kaplı ahşap tepsiler ve çekmeceli kabinler klasik bir seçenektir. Bu yöntem, sikkelerin kolayca görülmesini ve incelenmesini sağlar. Ancak, ahşabın ve kumaşın zamanla kükürt gibi kimyasallar salabileceği ve özellikle gümüş sikkelerde istenmeyen tonlamalara (kararmalara) neden olabileceği unutulmamalıdır.
Çevresel Faktörler ve Doğru Elleçleme Doğru tutucuyu seçmek denklemin sadece bir parçasıdır. Koleksiyonunuzu sakladığınız ortam da aynı derecede önemlidir. Sikkeler, sıcaklık ve nemin sabit olduğu, serin ve kuru bir yerde muhafaza edilmelidir. Tavan araları veya bodrum katları gibi aşırı sıcaklık değişimlerinin yaşandığı yerler, metal üzerinde yoğuşmaya ve korozyonun hızlanmasına neden olabilir.
Son olarak, sikkelerinize dokunurken temel kurallara uymak hayati önem taşır. Ellerinizi daima temiz ve kuru tutun. Bir sikkeyi asla düz yüzeylerinden tutmayın; bunun yerine, parmaklarınızı kenarlarında tutarak kavrayın. Cildinizdeki yağlar ve asitler, metal yüzeyde zamanla kalıcı ve çirkin parmak izleri bırakabilir. Sikkeyi incelerken, düşme riskine karşı her zaman yumuşak bir havlu veya kadife bir ped üzerinde çalışın.
Bu basit ama etkili adımları izleyerek, binlerce yıllık bir yolculuktan sonra size emanet edilen bu değerli mirasın, sizden sonraki nesillere de aynı güzellikte ve bütünlükte ulaşmasını sağlayabilirsiniz.
Kaynak:
https://www.warwickandwarwick.com/news/guides/an-introduction-to-coin-collecting-for-beginners
https://learn.apmex.com/answers/how-does-ancient-coin-grading-work/